EĞİTİM:VOLEYBOLUN POZİSYON DÖNÜŞ SIRASI ve RALLY'LER

VOLEYBOLUN POZİSYON DÖNÜŞ SIRASI ve RALLY'LER

Voleybolun bir başka özelliği de pozisyon dönüş kuralıdır. Topun oyun dışına çıkmasından sonra servis atan takım saat yönünde bir pozisyon dönmek zorundadır. Bu kurala göre oyuncuların ön ve arka hattaki, savunma ve hücumdaki tüm pozisyonlarda oynaması gerekir. "Libero"nun dahil edilmesinden sonra bile oyuncuları hücum ve savunma ya da bazı pozisyonlar için uzmanlaştırma olanakları kısıtlıdır. Bu da tüm oyuncuların her pozisyon için kabiliyet ve becerilerini geliştirmesini gerektirir. Ön ya da arka saha oyununda toplam uzmanlık işe yaramaz. İleri ya da üst düzey takımlarda sadece belirli roller ya da görevler için kısmi uzmanlık (her pozisyonda iyi oyunu temel almak kaydıyla) bir avantaj sağlayabilir. Bunun antrenman üzerinde de bazı sonuçları vardır: Yeni başlayanların ve acemilerin tüm becerileri edinmesi ve ön ve arka sahadaki tüm pozisyonlarda aynı şekilde oynamayı öğrenmesi gerekir. Bu bağlamda her türlü eksiklik takım performansı kısıtlar ve rakipler tarafından kendi lehlerine kullanılır. Daha yüksek seviyede ve iyi bir genel hazırlığa ek olarak takımlar yavaşyavaş oyuncularını bazı rol ve görevler ve bir ölçüye kadar da pozisyonlar için uzmanlaştırabilirler; ancak bunu yaparken takımın genel performansını sınırlamamalıdırlar. Pozisyon dönüş kuralının bir başka sonucu olarak bir takımın 12 farklı dizilişte (servis ve servis karşılamayla 6 pozisyon dönüş) gerekir. Bu da takımın rakiple 12 farklı eşleşme yapmak zorunda olduğu anlamına gelir. Bunun antrenmanda hazırlanması gerekir. Her pozisyon dönüş tahmini rakip dizilişi ve taktiklerine bağlı olarak uygun stratejiler ve taktiklerle birlikte farklı bir oyun demektir. Hücum Üstünlüğü: Kısa Rally`ler Oyun kuralları hücumu teşvik eder: Tüm oyuncuların smaç vurmasına izin verilir ama sadece üçüne blok yapma izni verilir. Smaç Vurulan topun hızı yüksektir (genelde insanın tepki zamanının ötesinde) ve savunma ve karşı hücum olanaklarını sınırlar. Ortalama başarılı savunma şansı (üst düzey takımlar için) % 30 (erkeklerde) ya da % 40`tır (bayanlarda). Bu da oyun akışının birçok kez kesintiye uğramasına yol açar ve kısa rally`lere neden olur. Bir rally`nin ortalama süresi sadece 7 (erkeklerde) - 8 (bayanlarda) saniyedir. Rally`lerin % 70`i (erkeklerde) ya da % 60`ı (bayanlarda) 4 saniyeden bile kısadır. Çok az rally 20 ya da hatta 30 saniyenin üstünde seyreder. Ancak rally`ler arasındaki duraklamalar genelde yaklaşık 15 saniyedir. Bu da ortalama bir rally`nin iki katı uzunluktadır. Sonuç olarak rally başına düşen fiziksel oyun yükü temelde "alaktik anaerob"dur. Rally`lerde üretilen az miktarda laktik asit genelde rally`ler arasındaki molalarda neredeyse tümüyle sıfıra düşer. Ancak genelde bir ya da bir buçuk saatten daha uzun olan toplam maç süresine (bazen daha uzun, üç saate kadar) bağlı olarak maç başına düşen yük "aerob alaktik"tir. Bu da oyuncuların antrenmanda kısa çalışma süreleri (5 - 30 sn) için alaktik anaerob yük direnci ve tüm maç için alaktik aerob yük direncine göre hazırlanması gerektiği anlamına gelir. Özellikle hemen hemen her gün antrenman yapan ileri ve üst düzey takımlarda bu tür antrenman yüküne drill`lerin, egzersizlerin ve antrenman oyunlarının çoğunda uyulması gerekir. Yük yoğunluk açısından çok yüksekse (çok fazla tekrar ve/veya tekrarlar ve seriler arasında çok kısa duraklamalar nedeniyle olduğu gibi), sonuç zararlı olacaktır; çünkü bu durumda çok fazla laktik asit ve zihinsel yorgunluk birikir. Bu da temelde çabuk hareket, koordinasyon, yıkıcı güç ve taktik düşünceyle bağlantılı olarak gereken oyun kalitesini sekteye uğratır. Bu nedenle koçun antrenmanlarda yükü iyi ayarlayarak fiziksel yükün müsabaka gerekleriyle uyumlu olmasını sağlaması gerekir. Kaynak: Dr.H.BAACKE